ИФРОТИЁНИ РОҲГУМЗАДА ДАР ШАБАКАИ ИНТЕРНЕТ КАМИН ГИРИФТААНД!

Мусаллам аст, ки имрӯз шабакаи Интернет як воситаи ниҳоят муҳими ҷамъиятӣ ба ҳисоб меравад. Интернет мақсадҳою вазифаҳои гуногуни худро ҳаллу фасл менамоянд, ки ҷиҳатҳои манфӣ ва мусбӣ дорад. Ҷиҳати мусбиаш дар он аст, ки инсоният ҳар лаҳза метавонад аз навидҳои ҷомеаи ҷаҳонӣ истифода барад, маълумот пайдо кунад, китоб хонад, тарбия гирад, аз ахлоқи ҳамида бархурдор воқиф гардад, асли хешро донад ва дар фазои шадиди ҷаҳони сиёсӣ мавқеи худро муайян кунад. Аз асолати миллии хеш ҳифз кунад, маънавиёти худро ғанӣ гардонад, муаррифгари фарҳанги миллии хеш дар арсаи ҷаҳон гардад.
Ҷиҳати манфӣ дар он зоҳир мегардад, ки инсоният дар натиҷаи истифодаи нодурусти технологияи иттилоотӣ метавонад ба фазои номатлуб ворид гардида, аз фазои озоди омӯзишу созандагӣ берун равад. Илова бар ин, бояд қайд кард, ки бо мурури замон муносибат ба шабакаҳои Интернет таъғир ёфта, яке аз манбаи паҳншавии фаҳшу таҷовуз, ақидаҳои ифротию террористӣ гашт.
Таҳлилу мушоҳидаҳо собит менамоянд, ки гурӯҳҳои динӣ – ифротӣ ва террористӣ ба воситаи шабакаи Интернет мақсадҳою вазифаҳои гуногуни худро ҳаллу фасл менамоянд. Интернет дастрасии осону соддаро ба шабакаҳои иҷтимоӣ таъмин намуда, дар он сензура ва назорат аз болои истифодабарандагон вуҷуд надорад ва аксарият рузномаву маҷалаҳо ва шабакаҳои иҷтимоии Интернетро ҳамчун манбаи муҳими гирифтан ва паҳн кардани итилоот истифода менамоянд. Фазои шабакаҳои иҷтимоӣ, фарҳангиву иттилоотии ҷаҳонӣ, филмномаҳои моҷароҷўёна, ҷангу куштор, ғорату таҳқир, зўровариву тахрибкорӣ,фасоди ахлоқи инсонӣ ниҳоят аз асолати азалии хеш дур мондани одамизод ҳушдор сохта, истифодаи нодурусти он мақому мартабаи инсон, асолату ормонҳои воло, шаъну эътибор ва ҷаҳони моддиву маънавиро тира карда, ба маҳдудиятҳои ақидавию мазҳабӣ ва манфиатҳои иқтисодиву сиёсӣ печида мегардад. Масалан, террористҳо ба воситаи шабакаи итилоотии Интернет ахборҳои гуногунро гирифта, ба саволҳои гуногунашон ҷавоб меҷӯянд. Инчунин ба воситаи Интернет тарғиботи ифротиро ба роҳ монда, ҳамчунин ба ин воситаи аз одамоне, ки нисбати онҳо хушбин ҳастанд пул ҷамъоварӣ менамоянд. Ба хотири нигоҳ доштани бехатарии фаъолияти ифротию террористии худ ба таври пинҳонӣ ба гурӯҳҳои нимустақил тақсим мешаванд, ки аъзоёни як гурӯҳ бо аъзоёни гурӯҳи дигар шиносоӣ надоранд. Интернет воситаи муҳими алоқаи байни гуруҳои террористӣ буда, дар фаъолияти ҳаррӯза ва дар тайёрии амалҳои террористӣ аз Интернет фаъолона истифода мебаранд. Инчунин шабакаи Интернет мутамарказияти гурӯҳҳои динӣ – ифротӣ террористиро мустаҳкам карда, зудҳаракатии гурӯҳҳои динӣ – ифротӣ ва террористӣ фаъол мегардонад. Технологияҳои нави итилоотӣ имконият медиҳад, ки гурӯҳҳои динӣ – ифротӣ ва террористӣ байни ҳам алоқа барқарор намоянд ва фаъолияти террористиашонро инкишоф диҳанд. Пӯшида нест, ки солҳои охир тарғиботӣ-ташвиқотии ташкилотҳои террористӣ, экстримистӣ, ҳолатҳои барангехтани кинаю адоват, низоъи миллӣ, нажодӣ, маҳалгароӣ, динӣ ва паст задани шаъну эътибори миллӣ бо истифода аз шабакаҳои иҷтимоӣ, баҳри сафарбаркунии ҷомеа ба ҳолати зиддиятнокии сиёсӣ ё динӣ ба назар мерасанд. Шабакаи интернетии хусусияти экстремистӣ дошта,бахусус дар шабакаҳои иҷтимоӣ воситаҳои ҷангӣ равониро ба монанди қасдан паҳн кардани итилооти дурӯғ, тарсонидан, таъсир ба шуури ҷамъиятӣ, ивази истилоҳоту далелҳоро дар фаъолияти рӯзмаррашон фаровон истифода мебаранд. Ин ҳолат асосан дар сомонаҳои иҷтимоии “Фейсбук”, “Однокласник” ва дигар барномаҳои месенҷерӣ натиҷаи чунин фаъолият ба мушоҳида мерасад. Чунончи, як қатор хиёнатпешагони ифротии иғвоангези роҳгумзада Муҳаммадиқболи Садриддин, яке аз пайрави фаъоли паймони худсохтаи наҳзат-“Паймони миллӣ”, дар сомонаи ифротӣ бо номи “Ислоҳ.нет”, барномаи “Минбари муҳоҷир”, шогирдаш Абдухалил Восиев дар барномаи “Дурахши ҳақ” ва дигар гуруҳак Ашўров Ҳусейн дар барномаи “Ҳақ ва ботил” ва ҳаммалакаш Беҳруз Тағойзода, дар барномаи ифротии “Садои мардум” ном дорад, ки аъзои фаъоли “Гуруҳи 24” мебошанд. Ин ифротиёни роҳгумзада бо ҳар роҳу дар шабакаҳои иҷтимоӣ камин гирифта, ба туҳмату буҳтон, дурӯғу дасиса ва бадном кардани ходимони сиёсиву давлатӣ даст зада истодаанд ва тудаи фейкҳояшон дар шабакаҳои иҷтимоии интернет парса мезананду бо истифода аз номи халқ, шаҳр ва ё ким-кадом ниҳодҳои ормониашон иғвову буҳтонҳо мебофанд.
Хулоса, ҳимояи фазои итилоотии ҷомеа аз паҳншавии идеологияи экстремистӣ ва террористӣ дар марҳилаи кунунии инкишофи ҷомеаи ҷаҳон ва Тоҷикистон масъалаи хеле муҳимму ҳатмӣ мебошад. Ҳар яки мо дар баробари мақомотҳои давлатӣ вазифадор ҳастем, ки дар масъалаи ҳимояи фазои итилоотӣ ва вазъияти динии ҷомеа нақши худро гузорем.
Дар интиҳои андешаи хеш хулосабарорӣ намуда, қайд менамоем, ки имрӯз хатаранзегӣ дар фазои иттилоотӣ яке аз хафноктарин таҳдидҳо барои инсоният ва ҷомеаи умумибашарӣ боқӣ монда, бо истифода аз техналогияи муосир тарзу усули нави истифодабариро касб мекунанд. Бинобар ин, авонони ватандӯсти мо бояд ҳушёру зирак бошанд ва нагузоранд, ки гурӯҳҳои манфиатҷӯи дохиливу хориҷӣ дар шуури дигар наврасону ҷавонони мо мафкураи бегона, хурофотӣ ва ифротгароёнаро ҷой намоянд.
М.АХМЕДОВ ,
устоди ДИС ДДТТ